Türk Vergi Hukukunda enflasyon düzeltmesi ve etkinliği

Abstract

Tarih boyunca ekonomilerin en önemli sorunlarından birini teşkil eden enflasyon olgusu birçok negatif etkiyi de beraberinde getirmektedir. Bu etkiler karşısında ülke yönetimleri tepkisiz kalmamışlar ve bu olguya karşı çözüm yolları aramışlardır. Bu çözüm yolları kısmî ve genel düzenlemeler olarak iki gruba ayrılmaktadır. Uygulanan kısmî düzeltme yöntemleri enflasyona karşı köklü çözümler getirememiştir. Bu durum neticesinde genel ve köklü düzenleme yöntemlerinde biri olan enflasyon düzeltmesi olgusu benimsenmiştir. Bu olgu çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Enflasyon düzeltmesi müessesesi birçok yabancı ülkede uygulanmış ve belirli ölçüde başarı sağlayabilmiştir. Türkiye'de de 2004 yılı itibariyle fiyatlar genel düzeyi muhasebesi şeklinde uygulamaya geçen enflasyon düzeltmesi müessesesi başlangıç aşamasında olumlu bir hava estirir iken uygulamaya geçildiğinde ortaya çıkan eksiklikler nedeniyle istenilen performansı gösterememiş ve uygulama ihtiyari olarak kalmıştır. Çalışmada sayılan unsurlar içerisinde buna sebep olan faktörler eğitim sürecinin ve topluma gerekli izahın yeterince yapılamaması, zamanlamada gecikilmiş olmasıdır. Türkiye'de yaşanan bu tür aksaklıklara rağmen enflasyonun yükseldiği durumlarda negatif etkileri gidermede en etkin yöntem enflasyon düzeltmesi müessesesi olabilecektir. Bu sebep ile sayılan aksaklıkların giderilmesi ve uzun vadeli planlamaların yapılması gerekmektedir.

There is widespread agreement that high and volatile inflation can be damaging both to individual businesses and consumers and also to the economy as a whole. For this reason, many governments have tried to find ways to get around negative effects of inflation. Governments use two main arrangements against these effects: Because of the partial arrangements were not effective in the high inflation, comprehensive arrangements are adopted. This thesis study on inflation accounting that is the one of kind of comprehensive methods. The method is successfully implemented in many countries, introduced as a general price – level accounting in Turkey on 2004. Although expectations are very positive at the initial process, the system provides not enough performance in practice and then became an optional. Inefficient education, a little social participation, bad timing are between the reasons of this failure. Inflation accounting would be an efficient method in Turkey especially during high inflation even though it has a lot of problem in execution. For this reasons, it must be taken to measures as long term planning by Turkish Government.