Şeyh Galip Divanı'nın dini ve tasavvufi tahlili

Abstract

Edebiyatımızda yapılan tahlil çalışmaları, şairlerimizi daha iyi anlayabilmek, onların his ve hayal dünyalarındaki zenginlikleri bir nebze de olsa görerek kendimizi muhteşem eserlerin karşısında şahikalardaymışız gibi hissetmek açısından önemlidir. Divan edebiyatı Türk edebiyatının devirleri içerisinde müstesna bir yere sahiptir. Altı yüz yılı aşan dönem boyunca nice şairi misafir etmiş, zamanın çetin sınavlarından geçmiş nice eserler bırakmıştır. Galib de bu şairlerden birisidir. O, Divan edebiyatının eski nüfuzunu kaybettiği bir dönemde güneş gibi parlamış ve edebiyata son bir şahlanış daha yaşatmıştır. Biz de onun divanım dinî ve tasavvufî açıdan tahlil etmeye çalıştık. Çalışmamız dinî tahlilin yapıldığı birinci bölüm, tasavvufî tahlilin yapıldığı ikinci bölüm olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında ise şair hakkında bilgi verilmiştir. Galib' in kullandığı terimler tesbit edilmiş ve bölümlere ait muhtelif başlıklar altında tahlilleri yapılmıştır. Şairin şiirinin güzelliğini göstermek açısından verilen misaller fazla tutulmuştur. Çalışmanın sonunda da Galib'in şiiri, dinî ve tasavvufî alanda şiiri kullanış, ortaya çıkan tesbitler doğrultusunda değerlendirilmiştir.

Studies of analysis in our literature are important for a better understanding of our poets and seeing richress in their world of imagination and feeling -even if very briefly- in this way we can feel like being at summits before these magnifient works. Classical Ottoman Poetry has an exceptional place among periods of the Turkish Literature. During more than six hundred years Classical Ottoman Poetry hosted so many poets and passed the difficult tests of time and left lots of works. Galip was one of those poets. He shone like the sun in a period when Classical Ottoman Poetry lost its influense and had the literature made a leap forward. We tried to analyze his corpus with respect to religion and Islamic mysticism. Our study includes the first section in which religious analysis was made the second section in which mystical analysis was made in introduction section information about poet was given. The term which one used by Galib were determined and analyzed under the lead lines which belong to various section. So which many examples were given in order to demorstrate beauty of Galib' poetry. At the end of study Galib' poetry and his usage poem in religious and mystical field were evaluated in the light of determinations.