Yaşlanmayla ilgili kalıp yargı tehdidinin bellek performansına etkisi ve etki süresi

Abstract

Kalıp yargı tehdidi kişilerin üyesi oldukları grupla ilgili genelleştirilmiş yargılarının performansları üzerine etkisini ifade etmektedir. Bu araştırmada yaşlılıkla ilgili kalıp yargı tehdidinin 55-70 yaş arası yetişkinlerin bellek performansını nasıl etkilediği araştırılmıştır. Çalışmada katılımcılara negatif koşulda negatif kalıp yargı tehdidi içeren, pozitif koşulda pozitif kalıp yargı tehdidi içeren ve kontrol grubunda ise kalıp yargı tehdidi içermeyen metinler sunulmuştur. Kalıp yargı tehdidinin katılımcıların bellek performansını ne kadar süreyle etkilediğini gözleyebilmek için katılımcılara ilk görevin bitiminin hemen sonrasında bir bellek görevi daha sunulmuştur. Negatif koşuldaki katılımcıların bazılarına kalıp yargı tehdidinin performansta ortaya çıkardığı etkinin katılımcıların test alma etkisinden bağımsız olup olmadığını görebilmek amacıyla negatif metnin sunulmasının ardından (negatif kalıp yargı tehdidi- gecikmeli bellek ölçümü grubu) bellek görevlerinden önce bellekle ilişkisiz başka bir görev sunulmuGtur. Çalışmanın bulguları negatif ve pozitif kalıp yargı tehdidinin yaşlıların bellek performanslarına anlamlı bir etkisi olmadığını göstermiGtir. Bellek performansı ile katılımcıların cinsiyet ve eğitim düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kadınlar erkeklere göre, üniversite ve üzeri eğitim görenler üniversite altı eğitim görenlere göre anlamlı şekilde daha iyi bellek performansı göstermiştir.

The stereotype threat refers to the impact of generalized judgments on the performance of individuals with regard to the group they are a member of. In the current research it has been investigated how stereotype threat about aging affects the memory performance of 55-70 years old people. In this study, while the participants in the negative stereotype condition were presented a text with negative stereotypes, the participants in the positive stereotype condition were presented a text with positive stereotypes and the participants in the control condition were presented a text without any stereotype threat. In order to observe how long the stereotype threat affects the memory performance of the participants, participants were presented with another memory task immediately after the end of the first task. After the presentation of the negative text, another task unrelated to memory was presented to some of the participants in the negative condition (negative stereotype threat- delayed memory measurement group) to see if the impact of the stereotype threat on performance was independent of the participants' test-taking effect. The results showed that the negative and positive stereotype threat did not have a significant effect on the memory performance of older adults. A significant relationship was found between memory performance and participants' gender and educational levels. Women showed significantly better memory performance than men, and those who studied at university and above showed significantly better memory performance than those who studied at university below.