Azotlu gübre verme zamanlarının buğdayın verim ve kalitesine etkisi

Abstract

Bu araştırma azotlu gübre verme zamanlarının buğdayın verim ve kalitesine etkisini belirlemek amacıyla 1995/96 ve 1996/97 yıllarında Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde yapılmıştır. Denemede, iki ekmeklik (Seri-82, Atilla-12).ve iki makarnalık (Gediz-75, Bintepe ) olmak üzere dört buğday çeşidi kullanılmıştır. Çeşitlere toplam 14 kg/da azot dört değişik uygulama ( I. ekimle 6, sapa kalkma 8, II. ekimle 3, sapa kalkma 8, başaklanma öncesi 3; III. ekimle 3, ekimden 2 ay sonra 3, sapa kalkma 8; IV. ekimle 3, ekimden 2 ay sonra 3, sapa kalkma 5, başaklanma öncesi 3 kg/da) ile verilmiştir. Deneme 4 tekrarlamak tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre tertiplenmiştir. Araştırmada çeşitler arasında incelenen 12 öğenin hepsinde de gerek deneme yıllarında (1996 ve 1997), gerekse birleştirilmiş verilerde önemli farklar bulunmuştur. Azot uygulama zamanı yönünden ise m2'de başak sayısı 1997 yılında HI. uygulamada; bitki boyu 1996 yılı ve iki yıllık ortalamasında HI. ve IV. uygulamalarında; başakta başakçık sayısı 1996 yılı I. III. ve IV. uygulamalarında; kalite özelliklerinden protein oranı da 1997 yılında n. uygulama zamanında önemli bulunmuştur. Azot uygulama zamanı sonuçlarında makarnalık buğday çeşitlerinden Bintepe yukarıda açıklanan öğeler yönünden genelde farklılık göstermiştir. Kış yağışlarının fazla olduğu yörelerde buğday yetiştiriciliğinde verilecek toplam azotun, bitkilerin sapa kalkma başına kadar olan devrelerinde bölünerek verilmesinin, bitki gelişmesi ve pratik yönünden daha uygun olacağı sonucuna varılmıştır.

The aim of the research was to determine the effect of nitrogen treated at different time on wheat quality and yield. The trials were conducted at Agricultural Research and Application Center, Agricultural Faculty, Uludağ University, in 1996 and 1997. Two Triticum aestivum cultivars (Seri-82, Atilla- 12) and two Triticum durum cultivars (Gediz-75, Bintepe) were used in this study. Total 14 kg/da nitrogen was given to cultivars at four different application times. These were; (I. With sowing 6, beginning of the shoot elongation 8; n. with sowing 3, beginning of the shoot elongation 8, the prior to ear emergency 3; HI. with sowing 3, two months later from sowing 3, beginning of the shoot elongation 8; IV. with sowing 3, two months later from sowing 3, beginning of the shoot elongation 5, the prior to ear emergency 3 kg/da). The trial was set up in the randomized complete block design with four replications. Spike per m2 at third application time in 1997, plant height at third and fourth application times in 1996 and combined data, spikelets per spike at first, third and fourth application times in 1996, protein content at second application time in 1997 were significant. Bintepe cultivar, gaved higher results compared to other cultivars. It was concluded that total nitrogen can be given at the beginning of shoot elongation period at different time intervals. Thus, this application will be more suitable to plant growth and practical side then the other treatments.