Türkiye'de üretilen selülozik viskon liflerinin bazı teknolojik özellikleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma

Abstract

Bu araştırmada 10 adet çeşitli viskon lifi numunelerinin bazı teknolojik özellikleri incelenmiş ve bunlar arasında ilişkiler kurularak bağıntılar elde edilmiştir. Bu amaçla birinci giriş bölümünde konunun önemi ve kapsamı açıklandıktan sonra, ikinci bölümde viskon lifinin hammaddesi olan selülozun yapışma ve özelliklerine değinilmiş, viskoz üretim teknolojisinin aşamalarından bahsedilmiş ve viskon lifinin özellikleri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde, araştırmada kullanılan materyal ve aygıtlar belirtilmiş ve yöntem ile deney düzenekleri açıklanmıştır. Viskon liflerine uygulanan incelik, mukavemet, % de uzama, kükürt miktan tespiti, beyazlık ve kül miktarı tespiti için kullanılan yöntemler belirtilmiştir. Dördüncü bölümde, yukarıda belirtilen teknolojik özelliklerin belirlenmesi için gerekli deneysel çalışmalar yapılarak alman ölçümler ve bu ölçümlerin istatistiksel olarak değerlendirilmeleri verilmiştir. Beşinci bölümde, elde edilen bulgular birbirleri arasında karşılaştırılarak sonuca varılmaya çalışılmıştır. Bulgular ile literatür bilgileri arasında bağıntılar kurulması hedeflenmiştir. Araştırma sonucunda, viskon lif numunelerinde inceliklerin 1,14-2,80 denye, mukavemetlerin 1,78-2,85 g/den, % de uzamaların ll,63-28i33 arasında olduğu, ayrıca numunelerde toplam kükürt miktarının %+ 0,30-0,72 beyazlık derecelerinin Stenby ölçümünde 62,48-81,38 ve kül miktarlarının ise % 0,13-0,26 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Aynca bu araştırma sonucunda, Türkiye Gemlik Suni İpek Fabrikasında üretilen viskon lifleri arasındaki teknolojik farklılıklar belirlenmiş, bu farklılıklar Azerbaycan ve Avusturya'da üretilmiş viskon lifleriyle karşılaştınlmıştır. Lif numunelerindeki beyazlık ve kükürt miktarı kriter olarak alındığında, Gemlik DSırni İpek Fabrikasında üretilen viskon lif numunelerinin Azerbeycan viskon lif numunelerine kıyasla daha iyi değerlere sahip olduğu görülmektedir. Avusturya viskon lif numunelerinin değerleriyle kıyaslandığında daha düşük değerlere sahip olduğu tespit edilmiştir.

In this research, some ımportant technological properties like fineness, tenacity, elongation, the total sulphur content, whiteness mdex and the ash content of viscose staple fibres vvhich are produced in 1993-1994 in the factory of Sümerbank Gemlik have been researched experimentally. During these experiments, the technological properties of different types of viscose staple fibres were compared with each other and with other fibres. The properties of the row material of the viscose siaple fibre cellulose were determined and related to their properties the manufacturing technology of the viscose was introduced. At the end of these experiments the values of some technological properties of viscose staple fibres are as follows: Fineness between 1,14-2,80 denye, tenacity betvveen 1,78-2,85 g/den, elongation between % 11,63-28,33, the total sulphur content betvveen % 0,30-0,72, whiteness index betvveen 62,48-81,38 Stensby and the ash content betvveen % 0,13-0,26.