Arbeit mit texten im fremdsprachenunterricht Deutsch (In den vorbereitungsklassen der Deutschabteilung)

Abstract

In diesem Teil dieser Arbeit ist der Einstufungstest der letzten zwei Jahre der Deutschabteilung der Uludağ Universitât vorzufinden. Der Grammatikteil wurde unverândert auch am Anfang des Studienjahres 1997/98 verwendet. Nur fur das Leseverstandnisteil wurde ein anderer Text ausgesucht und dementsprechend wurden die Fragen vorbereitet. Auch fur den Teil, in die Schreibfertigkeit der Studierenden überprüft werden soil, wurde ein anders Bild eingesetzt. Hier muBten die Studierenden das Bild beschreiben, zum anderen muBten sie auch Stellung zu diesem Bild nehmen und ihre eigenen Gedanken und Meinungen zu Wort bringen. Der Hörverstândnisteil wurde nur am Anfang des Studienjahres 1996/97 verwendet. Am Studienjahr 1997/98 wurde er ausgelassen, da die Studierenden in diesem Teil nur ankreuzen muBten. Deshalb konnte man sich nicht richtig orientieren, ob die Studierenden diesen Teil verstanden haben oder ob sie einfach angekreuzt haben, ohne den Text, welcher ihnen vor der Prüfung vorgelesen wurde, zu verstehen.

Bu çalışmada, yabancı dil olarak Almanca öğretiminde metin kullanımının gereği ve önemi Uludağ Üniversitesi Alman Dili Eğitimi Hazırlık sınıfı örneğinde açıklanmaya çalışılmıştır. Yabancı dil öğrenmenin gereğinin tartışılması değil, bir dilin hangi yöntem, araç-gereç, yoğunluk ve sıralama ile öğrenilebileceği öğretilebileceği günümüzün çalışma alanını oluşturmaktadır. Dilbilgisi Çeviri yöntemindeki dilin gramer bilgisini ve kelimelerinin çeviri yolu ile aktarılması, audiolingual yöntemdeki konuşma becerisini ön planda tutan yinelemeye dayalı çalışma, bir dili öğrenmede yetersiz kalmaktadır. Dil kendi içerisinde bir bütündür. Bir kültürün, bir ulusun, bir yörenin ifade ediliş şeklidir. Yabancı dil eğitiminde bir beceriyi ön plana alıp diğerlerini ihmal edince bütünlük kaybolmakta, dil eğitimi gerçekleşmemektedir. Bir tür iletişim aracı olan dil, okuma-anlama, yazılı ve sözlü ifade etme ve duyma becerilerini birbirlerine bağlantılı olarak öğrencinin ön bilgisini ve beklentilerini dikkate alacak şekilde öğretilmelidir. Yabancı dil olarak Almanca öğretiminde hedef kitlemiz Uludağ Üniversitesi, Alman Dili Eğitimi Hazırlık sınıfı olduğuna göre; öncelikle son iki yılın Hazırlık sınıfı öğrencilerinin, Almanca bilgileri, geçmiş eğitim-öğretimlerinden getirdikleri alışkanlıklar ve öğretim yılı boyunca yaşadıkları süreçler tanıtıldı. Çalışmanın ilk bölümünde Türkiye'deki eğitim sistemi ve bu sistem içerisindeki yabancı dil eğitimin yeri, üniversite sınavında yabancı dil bilgisinin önemi belirlenmeye çalışıldı. Ardından Uludağ Üniversitesi Alman Dili Eğitimi Anabilim dalının öğretim kadrosu, araç-gereç ve donanım, seviye tesbit sınavı ve Hazırlık sınıfına gidenlerin son iki yıl içerisindeki düzeyleri karşılaştırmalı olarak ortaya koyup sonuçlan aktarılmaya çalışıldı. Hazırlık sınıfındaki haftalık ders dağılımı ile her dersin çalışma alanı ve yöntemi hakkında bilgi sunuldu. Dördüncü bölümde de bir dilin öğretilmesinde vazgeçilmez unsur olan metin çalışması üzerinde duruldu. Bu bölümde 997/98 Hazırlık sınıfında yapılan uygulama örnekleri ve uygulamaların değerlendirmeleri yer almaktadır. Ayrıca Hazırlık sınıflarında kullanılabilecek bazı metin örneklerine yer verilerek, onların olası kullanım yöntemleri önerilmektedir.103 Sonuç olarak yabancı dil öğreniminin başlangıcında yazınsal ve özgün metinlere yer verilerek bir yandan öğrencilerin kişiliklerini geliştirmede katkı sağlanabileceği gibi, diğer yandan da öğrencilerin dillerini öğrendikleri ülkeler hakkında bilgi sahibi olmaları sağlanmış olacaktır. Dil bilgisi kurallarının tek tek tümceler halinde vermek, kelimeleri sadece ana dildeki karşılıklarını ezberletmek, kişilerin duygu ve düşüncelerini yazılı ve sözlü ifade etmek için sık sık sözlüğe başvurmaları yerine, dili bütünlük içersinde sunan, fakat öğrencinin seviyesine uygun seçilmiş metinlerle öğrenmeleri daha yerinde olacaktır. Metin çalışmalarıyla, bir dil ile ilgili öğretilmek istenilen bütün öğelerin ve becerilerin öğretilmesi mümkündür, yeterki eğitici çalıştığı grubu yeterince tanısın, onların düzeylerini dikkate alsın ve uygun yöntemi kullansın. Tezin ekinde de Uludağ Üniversitesi Alman Dili Eğitimi Anabilim Dalının 1996/97 - 1997/98 eğitim-öğretim yılında uygulanmış seviye tesbit sınavlarının birer örneği yer almaktadır. Bu örnekler sadece bir fikir oluşturması açısından sunulmaktadır. Günün koşullarına göre geliştirilip değiştirilmesi doğası gereğidir.