Arazi tesviyesi projelerinin hazırlanmasında coğrafi bilgi sistemi (GIS)'nin kullanım olanakları üzerine bir araştırma

Abstract

Yüzey sulama yöntemlerinin seçiminde, arazinin eğimi önemli bir etkendir. Bu koşul göz önüne alınmadığında, su kaybı, toprak erozyonu, besin maddelerinin yıkanması ve bunlara bağlı olarak ürün azalması sorunları ortaya çıkabilmektedir. Yüzey sulama yöntemlerinin, tarım alanlarına başarı ile uygulanıp, sulamadan beklenen yararın elde edilebilmesi, çoğu kez arazinin tesviye edilerek sulamaya hazırlanmasına bağlıdır. Bu çalışmada, arazi tesviyesi projelerinin hazırlanmasında kullanılan, farklı tesviye düzlem eğimi ve kazı-dolgu hacimleri belirleme yöntemlerinde, coğrafi bilgi sisteminin kullanım olanakları araştırılmıştır. Arazi tesviyesi projelemesi kapsamında, Coğrafi Bilgi Sistemi desteği ile elde edilen sonuçlar, geleneksel yöntem sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre; Coğrafi Bilgi Sisteminin, ağırlık merkezi, artık alan hesaplamaları ve kazı-dolgu hacimlerinin hesaplanmasında daha güvenilir sonuçlar verdiği, bunun yanında, projelemeye ilişkin veri tabanının oluşturulması ve çözümünde kolaylıklar sağladığı görülmüştür.

Land topography is of great concern for selection of surface irrigation methods. When the topographical conditions are not considered, some problems such as water loss, soil erosion and leaching of useful nutrients resulting yield reduce would occur. A successful application of surface irrigation methods and high irrigation performance depend mostly on land leveling project which is crucial for land preparation and appropriateness for irrigation. In this study, using possibilities of Geographical Information Systems (GIS) in determining the different leveling plane slopes and cut and fill volume which are the main criteria for land leveling design were investigated and Geographical Information Systems (GIS) supported results were compared with the results obtained by traditional methods in the context of land leveling project design. As a result of study, more reliable results were obtained by Geographical Information Systems (GIS) for calculation of centroid, non-square area in irregularly shaped fields and cut and fill volumes and achievement of more efficient and easier database creation and design was realized.