Katılım bankalarının fon toplama ile fon kullandırım işlemleri ve katılım bankalarının finansal performanslarının değerlendirilmesi

Abstract

Eski adıyla, Özel Finans Kurumları, yeni adıyla Katılım Bankaları, Türkiye'de 16.12.1983 gün ve 83/7506 sayılı kanun hükmünde kararname ile kurulmuştur. 1985'ten bu yana da faizsiz bankacılık çerçevesinde fon kabul etme ve kullandırma yetkisine sahip kurumlar olarak faaliyetlerini sürdürmektedirler.1999 yılında ek bir kanunla Bankalar Kanunu kapsamına alınmışlardır. 2001 yılında aynı kanun kapsamına, yine ek bir kanunla özel finans kurumları ile ilgili ``Güvence Fonu'', ``Tasfiye Kurulu'' ve ``Özel Finans Kurumları Birliği '' ile ilgili düzenlemeler eklenmiştir. 01.11.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ile ``Özel Finans Kurumu'' adı ``Katılım Bankası''olarak değiştirilmiş ve bu kurumlar banka unvanını kazanmışlardır. ``Katılım'' sözcüğü yapılan bankacılık türünün kar/zarara katılma esasına dayalı bir bankacılık olduğunu ifade etmektedir. Özel Finans Kurumu'ndan Katılım Bankası'na geçişte sadece isimleri değişmiş; ilke, prensip ve çalışma yöntemlerinde herhangi bir değişiklik olmamıştır. Türk bankacılık sisteminde alternatif değil, sistemi tamamlayıcı bankalardır.Türkiye'deki katılım bankacılığının kurulmasındaki amaç, ekonomiye katılmayan mali değerleri yastık altından çıkararak faizsiz finansman esasları çerçevesinde ekonomiye kazandırmak ve İslam ülkeleri ile olan ilişkileri geliştirerek ülkelerin petrol zengini olanlarının kaynaklarının Türkiye'ye aktarılmasını sağlamaktır. Bu bankaların, şube-personel sayıları ve mevduat toplamlarının artış seyri incelendiğinde bu amaçlarını önemli ölçüde gerçekleştirdikleri söylenebilir

Participation Banks formerly known as Special Finance Institutions have been established with the Decree Law under number 83/7506 on 16/12/1983. Since 1985 they conduct their activities as institutions entitled to accept supply funds within the extent of interest free banking.In 1999 they have been taken under the scope of the Banking Law with a supplementary law. In 2001, regulations concerning Guarantee Fund, Liquidation Board and Special Finance Institutions Union have been added to the same law again with a special law. The expression Special Finance Institution has been changed as Participation Bank with the Banking Law no 5411 entered into force on 01/11/2005 and these institutions have obtained the title of bank. The word ``participation means that the conducted activity is a banking activity based on the principle of participation to loss/profit. During the transition to Participation Bank from Special Finance Institution only the names have been changed, there has not been any change in the principles and methods of work. They are not alternative banks but they are complementary in the Turkish banking system.The objective in the establishment of participation banking in Turkey is to remove the mattress savings and bring them in the economy within the extent of interest free financing and to improve relations with Islamic countries and to enable the transfer of the resources of oil rich countries to Turkey. When the number of branches and personnel of these banks, increase rate of their total deposits we can deduce that they have considerably realised their objectives.