Farklı yağış yoğunluğu koşullarında malç materyali olarak kullanılan çim kırpıntılarının yüzey akış ve toprak kaybı üzerine etkisi

Abstract

Su erozyonunun bir göstergesi olarak yüzey akışı ve toprak kaybının azaltılmasında toprak yüzey koşullarının yönetimi anahtar bir rol oynamaktadır. Toprak yüzey koşullarının yönetiminde çeşitli bitkisel, kültürel ve teknik yöntemler uygulanmaktadır. Bu çalışma, farklı yağış yoğunluğu koşullarında eğimli arazilerde toprak yüzeyine farklı dozlarda uygulanan çim kırpıntısı malç materyallinin yüzey akış ve toprak kaybı üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezinde laboratuvar koşullarında yürütülen bu çalışmada Nilüfer çayı kıyısında yer alan bir tarım arazisinin sürüm derinliğinden (0-25 cm) alınan toprak örneği kullanılmıştır. Boyutları 30x45x15 cm olan erozyon parsellerine konulan toprak örneğinin üzerine 6 farklı dozda (0, 100, 200, 300, 400, 500 kg çim kırpıntısı/da) çim kırpıntısı malcı uygulanmıştır. Erozyon parselleri, yağış benzeticinin altında bulunan ve % 12 eğim verilmiş tabla üzerine yerleştirildikten sonra üzerine yağış benzetici yardımıyla 40 ve 60 mm/h yağış yoğunluklarında olmak üzere iki farklı yağış uygulamasına tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre yapay yağış uygulaması sonucunda 60 mm/h yağış yoğunluğunun 40 mm/h yağış yoğunluğuna kıyasla daha yüksek yüzey akışa ve toprak kaybına neden olduğu saptanmıştır. Ayrıca, uygulanan çim kırpıntısı malç dozlarının artmasıyla orantılı olarak genelde yüzey akışı ve toprak kaybının azaldığı belirlenmiştir. Ekonomik kriterler de dikkate alındığında çim kırpıntısı malç dozları arasında yüzey akışı ve toprak kaybını azaltmada en uygun dozun 300 kg/da olduğu belirlenmiştir. Kontrol (0 kg/da) uygulamasına kıyasla 300 kg/da çim kırpıntısı dozunun yüzey akışı ve toprak kaybını sırasıyla % 99,5 ve % 99,8 düzeyinde azalttığı belirlenmiştir.

Management of soil surface conditions plays a key role in reducing runoff and soil loss as an indicator of water erosion. Various agricultural, cultural and technical methods are applied in the management of soil surface conditions. The aim of this study was to determine the effects of various doses of grass clippings mulch material applied on the soil surface on runoff and soil loss at the sloped lands in different rainfall intensity. This study carried out under laboratory conditions in Bursa Uludag University Faculty of Agriculture, Agricultural Application and Research Center. In this study, Soil samples taken from plow depth (0-25 cm) of agricultural land near the Nilufer River was used. 6 different doses of grass clippings (0, 100, 200, 300, 400, 500 kg grass clippings / da) were applied on the soil samples placed in erosion parcels with the sizes of 30x45x15 cm). The erosion parcels were placed on the table with a slope of 12% under the rainfall simulator and then subjected to two different rainfall intensity (40 and 60 mm/h)). According to the results of this study, it was found that the rainfall intensity of 60 mm/h compared to the rainfall intensity of 40 mm/h caused higher runoff and soil loss. It has also been determined that runoff and soil loss are generally decreased with increasing doses of grass clippings mulch. Considering the economic criteria, it was determined that the optimal dose for reducing the runoff and soil loss among grass clippings mulch doses was 300 kg/da. Compared to the control (0 kg/da) application, 300 kg/da grass clippings dose was found to reduce runoff and soil loss by 99,5 % and 99,8 %, respectively.