Fârâbî ve İbn Sînâ'da bireyleşme ilkesi bağlamında nefis beden ilişkisi

Abstract

Nefsin mahiyeti ve buna bağlı olarak nefis-beden ilişkisi, felsefenin ilk ortaya çıktığı dönemlerden beri düşünürler tarafından tartışılmıştır. Bu tartışmaların merkezinde nefsin ne tür bir cevher olduğu ve bedenin formu olup olmadığı yer almaktadır. Eğer nefis, bedenin formu ise bu durumda zorunlu olarak onun bedenden ayrı varlığından söz edilemeyecektir. Buna karşılık olarak eğer o, Fârâbî ve İbn Sînâ'nın kabul ettiği gibi aklî bir cevher olarak bedenden ayrı bir varlığa sahipse bu durumda onun madde olmaksızın bireysel bir varlık olabilmesinin ilkesi nedir? Bu çalışmada öncelikle nefsin ait olduğu varlık kategorisi Fârâbî ve İbn Sînâ'nın düşüncesinde incelenmektedir. Ardından nefsin bedenden bağımsız birey olma imkânı tartışılmaktadır.

The nature of the soul and, accordingly, the relationship between the soul and the body, has been discussed by thinkers since the first appearance of philosophy. At the center of these discussions is what kind of substance of the soul and whether or not the soul is form of its body. If the soul is the form of the body, then it is not necessarily possible to talk about its separate existence. If, on the other hand, the soul possesses a separate being from the body as a rational substance, as al-Fârâbî and Avicenna accepts, then what is the principle of being an individual entity without matter in this case? In this study, firstly, the category of existence in which the soul belongs is examined in the thought of al-Fârâbî and Avicenna. Then the possibility of the individual being of the soul is discussed.