Ortaokul öğrencilerinin beyin yarı kürelerinin baskınlığı ile problem çözme başarısı arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin beyin baskınlıkları ile problem çözme başarıları arasındaki ilişkinin ve problem çözme eğitiminin öğrencilerin beyin baskınlığı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, Bursa ili Osmangazi ilçesindeki bir devlet okulundaki 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinden rastgele seçilen 261 öğrenciye; 39 soruluk beyin baskınlığı envanteri ile 10 soruluk problem çözme testi uygulanmıştır. Ayrıca, problem çözme eğitiminin öğrencilerin beyin baskınlığı üzerinde etkisi olup olmadığının incelenmesi için aynı okuldaki 7. sınıf öğrencilerinden seçilen 21 kişilik bir deney grubu oluşturulmuştur. Tahmin ve kontrol, geriye doğru çalışma, bağıntı bulma, şekil çizme, problemi basitleştirme ve sistematik liste yapma stratejilerine yönelik rutin olmayan problemlerden oluşturulan bir soru bankası deney grubuna 18 ders saati süresince uygulanan problem çözme eğitiminde kullanılmıştır. Uygulama sonrası öğrencilere tekrar beyin baskınlık envanteri ve önceki problem çözme testine paralel olacak şekilde hazırlanan problem çözme son testi uygulanmıştır. Araştırma, ortaokul öğrencilerinin çoğunluğunun sol yarı kürelerini baskın kullandığını ve öğrencilerin beyin baskınlıklarında cinsiyet ve sınıf değişkenleri açısından farklılık olmadığını göstermemektedir. Ayrıca, öğrencilerin problem çözme başarıları ile beyin baskınlık puanları arasında ve öğrencilerin problem çözme sırasında kullandıkları stratejiler ile beyin baskınlıkları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı da tespit edilmiştir. Diğer yandan, 7. sınıf öğrencilerine verilen problem çözme eğitiminin öğrencilerin beyin baskınlığı üzerinde etkisi olduğu ve sol beyin baskınlığı eğilimi gösteren öğrencilerin bir kısmının problem çözme eğitimi sonrasında sağ beyin baskınlığı gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuçlar ışığında, öğrencilerin her iki beyin yarı küresini de harekete geçirmek ve problem çözme başarılarını arttırmak için problem çözme eğitimine verilen önemin arttırılması gerektiği söylenebilir.

The aim of this research is to investigate the relationship between the secondary students' brain hemisphericities and their problem solving successes and also the effectiveness of problem solving training on the brain hemisphericity. Towards this aim, the problem solving test and the brain hemisphericity inventory have been applied to 261 students selected randomly among 5th, 6th, 7th, and 8th graders of a state secondary school in Bursa. Also, to investigate the effectiveness of problem solving training on the students' brain hemisphericities, an experimental group has been formed, consisting 21 students studying in 7th class in the same school. A question bank comprising of non-routine problems has been used in the problem solving training. After the implementation, the students have been applied the brain hemisphericity inventory again and the problem solving post-test carried out as parallel to the pre-test. Findings show that the majority of secondary school students have left hemisphericity. Also, it has been revealed that there is no significant relation between the problem solving success and the brain hemisphericity. On the other hand, it has been concluded that there is an effect of the problem solving training on 7th grade students' brain hemisphericities. As a result, it is suggested that the importance given to problem solving should increase in order to stimulate students' both hemispheres and to increase the students' problem solving successes.