Kıyı bölgesinde görsel peyzaj kalitesinin incelenmesi İstanbul - Kısırkaya örneği

Abstract

Kıyı alanları, sahip oldukları ekolojik özellikleri, kültürel değerlerinden dolayı hassas peyzajlardır. Bu tez çalışmasında İstanbul İli Sarıyer İlçesine bağlı Karadeniz kıyısında yer alan kırsal yerleşim karakterindeki Kısırkaya Köyü araştırma alanı olarak seçilmiştir. Araştırmanın amacı; Kısırkaya Köyü kıyı bölgesi ve yakın çevresinin çeşitli değişkenler doğrultusunda irdelenerek görsel peyzaj değerlendirmesi açısından çekicilik gösteren alanlarının tanımlanmasıdır. Ayrıca belirlenen peyzaj alanlarının görsel kalite yönünden değerlendirilmeleri yapılmıştır. Kısırkaya Köyü ve kıyı bölgesi’nin görsel peyzaj kalite analizi için genel silüet, yarı doğal peyzaj, deniz peyzajı, kırsal peyzaj, doğal alanlar, tarım peyzajı, yol peyzajı, kültürel peyzaj olmak üzere 8 farklı görsel peyzaj karakter tipi belirlenmiştir. Görsel peyzaj kalite parametresi olarak doğallık, manzara güzelliği, rekreasyonel değer, bakım, güven, açıklık, düzen, uyum, çeşitlilik olmak üzere toplam 9 parametre seçilmiştir. Görsel peyzaj kalite değerlendirmesi ile; 50 uzmana interaktif olarak “ Google Anket” programı yardımıyla 2 bölümden oluşan foto-anket uygulanmıştır. Anketin birinci bölümünde uzmanlar Kısırkaya Köyü’nde her bir görsel peyzaj alanına yönelik 4 adet olmak üzere, 8 görsel peyzaj alanını temsil eden toplam 32 adet fotoğraf içerisinden peyzaj karakterini en iyi temsil eden fotoğrafı belirlemiştir. Anketin ikinci bölümünde ise; uzmanlar belirlenen her bir görsel peyzaj alanına ait görsel kalite parametrelerine göre değerlendirmeleri yapmıştır. Kısırkaya Köyü kıyı bölgesinin görsel peyzaj karakter analizinde alanın manzara değeri ve doğallığının öne çıktığı fakat peyzaj alanlarının genelinde bakım, güven ve düzen sorununun olduğu sonucuna varılmış, kırsal peyzajların sürdürülebilir gelişimine olanak sunan, rekreasyonel ve turizme katkı sağlayabilecek öneriler geliştirilmiştir.

Coastal areas are sensitive landscape due to their ecological characteristics and cultural values. In this thesis study, Kısırkaya Village, which is a rural settlement on the Black Sea coast of Sarıyer District of İstanbul Province, was chosen as the research area. The purpose of the research; It is the definition of attractive areas in terms of visual landscape evaluation by examining the coastal region and its immediate surroundings of Kısırkaya Village in line with various variables. In addition, the determined landscape areas were evaluated in terms of visual quality. For the visual landscape quality analysis of Kısırkaya Village and coastal region, 8 different visual landscape character types were determined as general silhoutte, seminatural landscape, sea landscape, rural landscape, natural areas, agricultural landscape, road landscape, cultural landscape. As a visual landscape quality parameter, a total of 9 parameters were selected as naturalness, scenic beauty, recreational value, care, trust ,openness, order, harmony and diversty. With visual landscape quality assessment; A photo-survey consisting of 2 parts was applied to experts interactively with the help of the “Google Survey” program. In the first part of the survey, experts determined the photograph that best represents the landscape character among 32 photographs representing 8 visual landscape areas, 4 of which ar efor each visual landscape area in Kısırkaya Village. In the second part of the survey; experts made evaluations according to the visual quality parameters of each determined visual landscape area. In the visual landscape character analysis of the coastal area of Kısırkaya Village, it was concluded that the landscape value and naturalness of the area is high, but there is a problem of maintenance, trust and order in the landscape areas, and suggestions have been developed that allow the sustainable development of rural landscapes and can contribute to recreation and tourism.