Didem Madak şiirlerinde kadın duyarlığı

Abstract

Didem Madak, 41 yıllık yaşamına sığdırdığı 3 şiir kitabıyla toplumda yıllarca bastırılmış, ötelenmiş, susmaya mahkûm edilmiş kadınların sesi olma vazifesini yüklenir. Ataerkil zihniyetin kalıplarını bire bir hazırlayıp önüne sunduğu kadın ve şair olma mengenesine acısavar diliyle karşı koyan Madak, kadınlığını bir an bile ötelemeden şairliği kucaklamıştır. Şiirini kadınca duyuş ve düşünüşle sımsıkı örerek çorba kaynatmaya, rengârenk reçeller yapmaya, nane kurutmaya, çamaşır asmaya, bebeği uyutmaya, balkonda oturmaya varana dek gündelik ev işlerine açan Madak'ın şairliğine kadınlığından ayrı bir eylem alanı açmadığı görülür. Şair, eril söyleme boyun eğmeyip yırtık eteklerinden sarkan söz sanatlarıyla erkek egemenlerin karşısına dikilir, korkusuzca idam talebinde bulunur. Ancak alışılageldik, sıradan bir urganla asılmayı reddeder. O'nun ölümünü anlamlı kılacak olan sutyen lastiği ile asılmasıdır. Ataerkil zihniyete boyun eğmediği için katli vacip görülen şair, ölüm cezasının uygulanmasında o zihniyetinin asırlardır ayakta kalmasını sağlayan yağlı urganı reddeder. Şairin kadın olarak sürdürdüğü yaşamını gene kadınlığa has bir nesne ile sonlandırmayı arzulaması kadın duyarlığı bağlamında kararlılığını ve korkusuz tavrını gösterir. Kadının anneliği, eşliği, çalışma yaşamını bir arada idâme ettirirken önünde yükselen duvarlarla da cebelleşmek zorunda kalışını ironiyle dillendiren Didem Madak, toplumsal yaşamın sistemleştirdiği kadınlık misyonuna tepki gösterir. Edilgin, sessiz, çaresizce neyi beklediğini bilmeden beklemeye devam eden kadın kahramanlarına illegal olmayı öğütleyen Madak şiiri, aynı zamanda erkek egemen anlayışa bir başkaldırı şiiridir. Bütün bunlardan hareketle bu tezde Didem Madak'ın Grapon Kağıtları, Ah'lar Ağacı, Pulbiber Mahallesi'ndeki şiirleri kadın duyarlılığı, korku ve edilginlik, çaresizlik ve kuşatılmışlık olmak üzere 3 bölümde ele alınmıştır. Çaresizlik ve kuşatılmışlık başlığı altında anne, baba, çocuk, toplumsal yaşam, sistem eleştirisi, din ve ataerkil sistem" olmak üzere Didem Madak şiirlerinde öne vi çıkan kadın duyarlılığının ana izlekleri irdelenmiştir.

Didem Madak who has 3 poetry books in her 41 year of life holds the mission of being the voice of repressed, silenced and iterated women in society. She has hugged the poesy while not ignoring her femininity and has opposed the pattern of patriarchal mentality with her poetic language. It is obviously seen that she has not opened up a new field apart from her femininity and mentions her daily household life in her poems such as making colorful jams, mint drying, washing clothes, sleeping the baby, resting in balcony etc. The poet does not bow down to patriarchal language, stands against male-dominants and demands death penalty without fear. But she refuses to be hanged by an ordinary rope because being hanged with her brassiere would make her death meaningful. The poet, who is thought to be supposed to sentence to capital punishment, rejects the ordinary method of death penalty which represents the patriarchal mentality over the centuries. The desire of her to end her life with an object associated with femininity again shows her determination and fearless attitude in terms of female sensitivity. Didem Madak expresses ironically that she has to confront with the rising walls in front of her while she handles her motherhood and wifehood and reacts to the femininity mission systemized by social norms. The poem of Madak which advises to be illegal to female heroes who are passive, silent and continue to wait without knowing what they expect are also a rebellion to male dominated mindset. In this thesis, the poems of Didem Madak in “Grapon Kağıtları, Ah'lar Ağacı and Pulbiber Mahallesi” are discussed in 3 sections: female sensitivity, fear and passivity, helplessness and siege. Under the title of helplessness and siege, main themes of women's sensibility which are mother, father, child, social life, system criticism, religion and patriarchal system were examined.