Türkiye'de vergi aflarının sosyal ve ekonomik etkileri

Abstract

Vergi afları vergi kanunlarına aykırı hareket edenlere karşı uygulanan yaptırımlarınyasama tarafından genel bir af kanunu içinde yada özel bir kanun ile ortadankaldırılmasında kullanılan olağanüstü bir araç olarak tanımlanabilir.Dünya'da bir çok ülke tarafından başvurulan vergi aflarına ekonomik, mali,sosyal, siyasi ve teknik nedenlerle başvurulmaktadır. Bunlardan mali ve siyasalnedenler ön plana çıkmaktadır. Hükümetler özellikle acil gelir ihtiyacını karşılamakayrıca siyasal bir propaganda aracı olarak sık sık başvurmaktadırlar.Uygulanan vergi aflarının sosyal ve ekonomik olarak çeşitli etkileri olmaktadır.Cumhuriyetten günümüze kadar 29 adet vergi affına başvurulan ülkemizde vergiaflarının sosyal ve ekonomik etkileri çoğunlukla negatiftir. Vergi afları çoğunluklasorunlara neden olan değil var olan sorunların daha da artmasına neden olan bir araçkonumundadır. Şöyle ki özellikle eğitim seviyesinin düşük düzeyde olması nedeniylegelişmemiş olan vergi bilinci ve ahlakı vergi aflarıyla daha da azalmaktadır. Vergiselaflarla ödeme yapmayanların ödüllendirildiğini gören mükelleflerde vergisel ödevleriniyerine getirmemeye başlamaktadırlar. Bunun yanında ülkemizde vergi yükü adil birşekilde dağılmamaktadır. Vergisi stopaj yoluyla kesilenler ile dar gelirli mükelleflerüzerinde vergi yükü oranları çok fazladır. Sık sık uygulanan vergi afları vergikaçakçılığına neden olmakta buda vergi gelirlerinin azalmasına neden olmaktadır.Türkiye'de ödeme gücü aynı olanların aynı vergiyi ödemesi ilkesi tam olarakuygulanamamaktadır. Vergi afları ise bu durumu daha da ağırlaştırmaktadır. Vergiaflarıyla ödeme gücü aynı olup ödeme yapmayanlar lehine vergide adalet ve eşitlikilkesi bozulmaktadır. Bunun yanında vergi afları kısa dönemde gelirleri arttırırken uzundönemde ise dürüst mükellefleri de kaçakçılığa ittiğinden dolayı vergi gelirlerininazalmasına neden olmaktadır.Vergi aflarının pozitif etkilerine bakacak olursak, vergi aflarıyla kısa dönemli acilgelir ihtiyacı karşılanabilmektedir. Bunun yanında vergi aflarıyla ekonomik kriznedeniyle gerçekten zor duruma düşmüş olan firmalar ve bireyler mali yöndenrahatlatılmaktadır.Vergi aflarının faydasından çok zararının olmasının nedeni, afların vergi sisteminidüzeltmede kullanılacak bir araç değil de mali ve siyasi amaçları gerçekleştirmedekullanılan bir araç olarak görülmelerinden ileri gelmektedir. Vergi aflarının sosyal veekonomik etkilerinin olumlu olabilmesi için sistemdeki bozuklukları ortadan kaldıracakbir vergi reformuyla birlikte yapılması büyük önem arz etmektedir.

Tax amnesty, which was created by the Assembly either as part of a general amnesty law oras a special law on its own, extraordinary means of abolishing sanctions for people whoviolate tax laws.Lots of countries in the worlduse tax amnesty for economical, financial, social,politicial and tecnigual reasons. The most important reasons are financial and political, thatsgoverment's frequent use of tax amnesty to bring in revenue quickly and for politicalpropaganda.Tax amnesties have various social and economic effects. From the setting up of the Republic until now Turkey has giving 29 tax amnesties, but the social and economic effectshave usually been negative. Tax amnesties don't usually cause problems in thenselves butthey can exacerbate already existing problems. As a result of low standarts of education, taxconsciousness and ethics are underdeveloped and this is exacerbated by tax amnesty. Whenpeople who pay tax see other people being rewarded by the government for not paying theywill also started to avoid paying. Another subject is tax burden and this does not just apply toTurkey. The tax burden is much higher for taxpayers who pay using the stoppage method andlow-income taxpayers. The frequent use of tx amnesty causes tax evasion which in turncauses a drop in government income. The principle is that taxpayerswith the same earningpower should pay the same amount of tax. However, this doesn't usually happen in turkey.Tax amnesties exacerbate this problem. Tax income is increased by tax amnesties in theshort-term but in the long-termincome will drop because these amnesties will push the honesttaxpayers towards tax evasion.If we look at the positive effects of tax amnesty in turkey, in the short-term thegovernment can bring in revenue quickly. The other positive effect is that companies andpeople in economic crisis will be assisted by the government.The reason that the negative effect of tax amnesty are greater than the positive effects inTurkey is that the government doesn't use tax amnesty to improve the tax system but toachieve its financial and political aims. For the social and economic effects of tax amnesty tobe beneficial the government must use tax amnesty in conjunction with a reform of the taxsystem.